Προστάτης: Η ουσία της πρώιμης διάγνωσης

Προτού κάποιος προχωρήσει σε συμβουλές για «προληπτικές» εξετάσεις για τον καρκίνο του προστάτη θα πρέπει να διευκρινιστούν κάποιες βασικές έννοιες:

1.Ο όρος «προληπτικός έλεγχος» είναι εννοιολογικά λάθος γιατί δεν αφορά την πρόληψη εμφάνισης της ασθένειας αλλά την πρωϊμότερη, χρονικά (όχι κατ’ ανάγκη και σε πρωϊμότερο στάδιο) διάγνωσή της

2.Η διάγνωση της ασθένειας, ιδιαίτερα σε πρωϊμότερο στάδιο, πριν δημιουργηθούν δηλαδή συμπτώματα, έχει νόημα αν υπάρχουν θεραπείες που θα οδηγήσουν είτε στην ίαση είτε στην επιμήκυνση της ζωής. Εάν υπάρχουν τέτοιες θεραπείες θα πρέπει να είναι καλά μελετημένες οι επιπλοκές, οι παρενέργειες και οι επιπτώσεις τους σε θέματα ποιότητας ζωής

3.Ο ασυμπτωματικός έλεγχος (screening) έχει δύο διαστάσεις: τον μαζικό έλεγχο ασυμπτωματικού πληθυσμού (mass screening) που είναι αποτέλεσμα εφαρμογής μιας κεντρικά σχεδιασμένης πολιτικής υγείας (όπως για παράδειγμα ο εμβολιασμός των παιδιών) και τον περιστασιακό έλεγχο (opportunistic screening) που είναι αποτέλεσμα ατομικής ανάγκης (του ασθενούς) ή συμβουλής (του γιατρού) σε ξεχωριστές περιπτώσεις υγιών ατόμων. Η υιοθέτηση της πολιτικής μαζικού ελέγχου θα πρέπει να είναι βασισμένη σε ισχυρά επιστημονικά δεδομένα που θα περιλαμβάνουν και μελέτες κόστους αποτελέσματος και να είναι προσαρμοσμένη στο αντίστοιχο σύστημα υγείας

4.Τα «εργαλεία» της πρώιμης διάγνωσης θα πρέπει να έχουν υψηλή διαγνωστική ευαισθησία και ειδικότητα, δηλαδή να είναι ικανά να διαγιγνώσκουν την νόσο χωρίς να την συγχέουν με άλλες καταστάσεις. Ειδικά στην περίπτωση του καρκίνου του προστάτη που εμφανίζει μια ευρύτατη γκάμα όσον αφορά την επιθετικότητα και την επικινδυνότητα θα ήταν χρήσιμο ένα «εργαλείο» που θα βοηθούσε στην πρώιμη διάγνωση των επιθετικών μορφών της νόσου.